β. Η Εμβάθυνση στην Αρχιτεκτονική της Γνώσης

ΙΔΕΑ – ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

Οι βίντεο και οι ηχητικές περιηγήσεις (video walks και sound walks) είναι νέα μέσα περιήγησης που εμφανίστηκαν περίπου τα τελευταία 30 χρόνια. Εικαστικοί καλλιτέχνες οικειοποιήθηκαν σχεδόν άμεσα την χρήση της συγκεκριμένης τεχνολογίας, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν σημαντικά έργα του είδους αυτού, στον χώρο των εικαστικών τεχνών.

Στο μάθημα θα ερευνηθούν οι δυνατότητες και οι μέθοδοι των συγκεκριμένων μέσων ως εργαλεία ποιητικών συνόλων, που συνδυάζουν διαφορετικές αφετηρίες ερευνητικών προσεγγίσεων (τέχνη, αρχιτεκτονική, ιστορία, ανθρωπολογία, κτλ), σε μία εν τέλει καλλιτεχνική σύνθεση με πολλαπλά επίπεδα αφηγήσεων. Οι ιδιαίτερες συνθήκες της κίνησης θα επιτρέψουν πειραματισμούς, για την αξιοποίηση του χρόνου και της μετακίνησης του σώματος στον φυσικό χώρο, ως ποιότητες της αφήγησης.

Η υλοποίηση μίας βίντεο ή ηχητικής περιήγησης (video / sound walk) με θέμα έναν συγκεκριμένο δρόμο της  Αθήνας, που θα ορίζεται στην αρχή του εξαμήνου, ανάλογα με το διδακτικό έτος.

Το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος περιλαμβάνει επιτόπια καταγραφή, ασκήσεις πεδίου, βασικές τεχνικές επεξεργασίας βίντεο και ήχου, καθώς και επεξεργασία των εικαστικών ασκήσεων και των προτάσεων. Η σπουδαστική ομάδα θα εργαστεί με ελεύθερη επιλογή δεδομένων, όπως συνεντεύξεις, αρχειακά βίντεο, ιστορικά κείμενα και φωτογραφίες, σχόλια, αφηγήσεις, ήχους, αυτοσχέδια σενάρια κ.α.

Το θεωρητικό μέρος του μαθήματος υποστηρίζει το εργαστηριακό και περιλαμβάνει συζητήσεις και διαλέξεις βάση των ασκήσεων που θα πραγματοποιηθούν από την σπουδαστική ομάδα, αναφορές σε καλλιτέχνες που εργάζονται με βίντεο και ηχητικές περιηγήσεις (Janet Kardiff, η Teri Rueb, η Christina Kubisch, κ. α.) καθώς και εισαγωγή στις δυνατότητες της επαυξημένης πραγματικότητας (augmented reality) και του διευρυμένου κινηματογράφου (expanded cinema).

ΖΗΤΟΥΜΕΝΑ

Οι εργασίες μπορεί να είναι ατομικές ή ομαδικές. Στο τέλος του εξαμήνου θα κατατεθεί  βίντεο ή ηχητική περιήγηση και ένα τεύχος που θα περιλαμβάνει την τεκμηρίωση της πρακτικής διαδικασίας, την θεωρητική υποστήριξη και βιβλιογραφική έρευνα.

Ερευνητικές και πειραματικές μέθοδοι από τον χώρο των εικαστικών τεχνών θα υποστηρίξουν την μελέτη της χωρικής αφήγησης και θα εμπλουτίσουν την αρχιτεκτονική σκέψη με εναλλακτικές πρακτικές.

Στην πρώτη χρονιά διεξαγωγής του μαθήματος (2020-2021) δόθηκε έμφαση στις σχέσεις ανάμεσα στο χώρο, τον τόπο, την κουλτούρα και την αρχιτεκτονική της Ευρωπαϊκής Νεωτερικότητας και Μετανεωτερικότητας, όπως αυτές ανιχνεύονται εντός του πολύπλοκου κειμενικού corpus του Friedrich Nietzsche (1844-1900). Τα πλούσια ερευνητικά αποτελέσματα που προέκυψαν επιβεβαίωσαν την γονιμότητα, το βάθος και την αξιοσημείωτη ευρετική δύναμη των ριζοσπαστικών ιδεών του Nietzsche για την πειραματική, διεπιστημονική ανίχνευση αρχών και εννοιών μίας σύγχρονης φιλοσοφίας της αρχιτεκτονικής.

Στη δεύτερη χρονιά διεξαγωγής του μαθήματος (2021-2022), πέρα από την εκ νέου εμβάθυνση στις παραπάνω θεματικές, θα επιδιωχθεί μία εστίαση στο πρόβλημα της έννοιας και της εμπειρίας του ρυθμού στη σκέψη του Nietzsche. Ο στόχος είναι να εξαχθούν έννοιες χώρου και χρόνου από τα κείμενα του που ενδεχομένως να μπορούν να καλλιεργήσουν τη σύγχρονη σχεδιαστική σκέψη των αρχιτεκτόνων, στη κατεύθυνση ενίσχυσης της χωρικής τους φαντασίας. Υπό αυτό το πρίσμα, η έννοια του ρυθμού αποκτά μία παραδειγματική διάσταση, ως κατηγορία σκέψης που δύναται να γεφυρώσει διαφορετικές πειθαρχίες και να επιτελέσει έναν ρόλο ενεργητικού, λειτουργικού, διεπιστημονικού τελεστή στην διαδικασία νοηματοδότησης των χωρικών, αρχιτεκτονικών και αστικών φαινομένων.